Sztuka kontrastu

Kontrast to jeden z najlepszych sposobów zwiększenia wizualnej atrakcyjności projektu. Ponadto uwidacznia on zależności pomiędzy różnymi elementami. Trzeba jednak zapamiętać złotą zasadę – aby kontrast był skuteczny, musi być odpowiednio silny. Bądźmy odważni! Jeśli różnica między zestawionymi elementami jest nieznaczna, zamiast kontrastu otrzymamy konflikt.

Kontrast można tworzyć na wiele różnych sposobów. Można zestawić ze sobą duże pismo z małym, zimny kolor z ciepłym, fakturę gładką z chropowatą, cienką linię z grubą, małą grafikę z dużą, element poziomy z pionowym, itd. Trzeba jednak wykazać się odrobiną odwagi. Nie stworzymy kontrastu, zestawiając pismo wielkości 12 punktów z pismem 14-punktowym czy kolor brązowy z czarnym. Oto kilka rodzajów kontrastu, które możemy wyszczególnić:

Kontrast walorowy (tonalny)

Odzwierciedla zależność „jasny-ciemny”. Osiąga się go zestawiając różne odcienie lub jasności barwy. Drobne elementy (linie, tekst) powinny się odróżniać od tła głównie jasnością, dzięki czemu kontrast zostanie wzmocniony.

Kontrast rozmiarowy

Odzwierciedla zależność „duży-mały”. Odnosi się zarówno do różnicy wielkości sąsiadujących elementów, jak i do zestawienia elementu z otaczającym go tłem. Wielkie elementy zostaną zauważone z powodu swojego rozmiaru, z kolei drobny element natychmiast przyciąga uwagę, gdy jest otoczony dużym obszarem bieli. W praktyce kontrast rozmiarowy stosuje się najczęściej przy różnych rozmiarach czcionki w nagłówkach, śródtytułach, tytułach i tekstach podstawowych.

Kontrast ciężkości

Odzwierciedla zależność „gruby-cienki”, np. gruba i cienka linia. Najczęściej spotykanym kontrastem ciężkości jest zestawienie pisma wytłuszczonego i normalnego. Pamiętając o ogólnej zasadzie kontrastu, musimy zachować odpowiednie proporcje tych elementów. Pogrubione pojedyncze słowo w dłuższym tekście będzie bardziej zauważalne niż zestawienie pogrubionego i normalnego tekstu w jednakowych proporcjach.

Kontrast kształtu

Operuje różnicą kształtów elementów leżących obok siebie, szczególnie figury geometrycznej z elementem o nieokreślonym kształcie. Wielokrotne powielanie elementu w połączeniu z kontrastem kształtu dodaje harmonii i ciągłości w projekcie. Tutaj także trzeba pamiętać o ilości tych elementów. Gdy umieścimy cztery kółka obok czterech nieregularnych kształtów, nie uzyskamy kontrastu tylko zestawienie jednych elementów obok drugich. Natomiast gdy w rzędzie kółek damy jeden nieregularny element, osiągniemy idealny kontrast, gdyż to właśnie ten kształt wyróżni się z „tłumu”.

Kontrast położenia

Osiąga się go przez usunięcie lub powielenie elementu należącego do pewnej grupy lub obrócenie tekstu czy grafiki o pewien kąt. Zastosowanie takiego kontrastu łamie pewien schemat, w pozytywnym tego słowa znaczeniu.

Kontrast teksturowy

Operuje różnicą między tłem wypełnionym wzorem i umieszczonymi na nim elementami. Im spokojniejsza będzie tekstura, tym kontrast lepiej będzie widoczny. Należy także pamiętać tutaj o różnicy w jasności tła i tekstu/obiektu, czyli o zachowaniu kontrastu walorowego między nimi.

Podsumowując, kontrast bardzo skutecznie przyciąga wzrok. Stosuje się go w dwóch głównych celach – do zwiększenie atrakcyjności lub organizacji elementów i tekstu w projekcie. Kontrastujące elementy powinny jednoznacznie organizować logiczne następstwo elementów i nie powinny wprowadzać odbiorców w błąd, ani skupiać uwagi na czymś, co nie powinno jej przyciągać. Kontrast jest więc potężną bronią, którą jednak trzeba nauczyć się obsługiwać tak, aby działała na naszą korzyść. Bądźmy odważni. Jeśli chcemy użyć kontrastu, zróbmy to z odpowiednią siłą. Nie zestawiajmy ciężkiej linii z linią trochę cięższą, brązowego tekstu i czarnych nagłówków. Jeśli elementy nie są dokładnie takie same, to pogłębmy różnicę pomiędzy nimi.